Psycho_78/52

"There is something terribly morbid in the modern simpathy with pain."
Oscar Wilde

Gore navedeni Vajldov citat i više je nego prikladan opis vremena u kome danas živimo, iako datira iz 1890. godine. Eksplicitne scene nasilja postale su sastavni deo prenosa kako fikcije tako i zbilje na velikom i malom ekranu. Moglo bi se reći da su pojam morbidno i njen posmatrač odavno zamenili mesta pred ekranom. Danas se ne zna koliko morbidnog sadržaja je previše dok je težnja čoveka da takav sadržaj revnosno isprati postala misterija.
No, pre nego što se prikaz svirepih zločina odomaćio u kinematografiji on je svakako bio tabu koji se, nakon više od pola veka filma, i dalje vešto zaobilazio. Depikcija zločina i same smrti bila je kratka i sterilna, bez ijedne kapi krvi, iako je preferirano filmsko oružje nekih tridesetak godina bio upravo pištolj.

Jedanaestog novembra 1959. godine Alfred Hičkok, majstor trilera, započinje snimanje filma zahvaljujući kom će uvesti novi podžanr u horor i pritom porušiti nekoliko tabua.

Rušenje tabua, dovitljivo snimanje značajnih scena koje će umaći makazama cenzure Hičkoku nisu predstavljale strani pojam. Adaptacija romana „Psiho“ bila je u pravim rukama, a kratko opisana scena ubistva sekretarice Marion Krejn na platnu je dobila 45 revolucionarno urezanih sekundi filmskog života. O samoj režiji filma rekao je:

“Psycho has a very interesting construction and that game with the audience was fascinating. I was directing the viewers.”

Zaista, scena zločina ma koliko važna bila meni je u ovom ostvarenju sekundarna. Bitan momenat, koji je u današnje vreme rijaliti programa stvar svakodnevice, jeste Normanov voajerizam koji i nas postavlja u isti položaj u kom ćemo ostati i kroz scenu ubistva. Tada dolazi do te, u Oskarovo vreme, moderne morbidne empatije sa ljudskom patnjom - danas, nažalost, normalnom pojavom.
Sam zločin revolucionaran je za ono vreme bio koliko i njegov počinitelj. U filmovima koji su mu prethodili ubice su bile tu kako bi junak do njih došao i spasao ili osvetio žrtvu. Hičkokov „Psiho“ pažnju posvećuje upravo nestabilnom mentalnom stanju Normana Bejtsa. Neprekidnom rastrojstvu koje ga nagoni na beskonačnu bitku sa samim sobom. Htela to ili ne, publika je primorana da prati i više pažnje posveti psihološkom raskolu mladića nego sudbini devojke koju je beg od počinjene krađe naposletku doveo do puta sa kog nema povratka.
Autor Robert Bloč u romanu kaže:

“..once you admited to yourself that you didn’t really know how another person’s mind operated, then you came up against the ultimate admission - anything was possible.”

Ako je postojao reditelj koji je, nakon Čaplina, pomerao granice filma i izazivao burne reakcije publike to je svakako bio Alfred Hičkok. U vreme cenzure i težnje da se očuva slika savršene porodice u američkom društvu on je sa svakim svojim ostvarenjem svetu pružao drugačiju, intrigantniju sliku tog istog društva. Sve je bilo moguće, svaki detalj i trag bio je besprekorno postavljen kako bi ukazao na haos koji će neminovno, do kraja filma, uslediti.

Dokumentarac 78/52 u fokus postavlja scenu zločina, isečenu u 52 filmska reza, koja je bila početak eksplicitnog prikaza smrti na velikom platnu. Dinja je, zahvaljujući Hičkoku, ušla u istoriju filma.

Hvala na čitanju,
Keti ღ